Andreas Zacharatos Photographer
H φωτογραφία μου υπηρετεί τους απλούς ανθρώπους
Ανδρέας Ζαχαράτος – H φωτογραφία μου υπηρετεί τους απλούς ανθρώπους
Συνέντευξη: Δώρα Λαβαζού 21 Νοεμβρίου 2021
Με αφορμή την έκθεση φωτογραφίας, στην iFocus Photo Gallery, με τίτλο”… μια μέρα ένα πέταγμα Αετού”, συνομιλήσαμε με τον φωτογράφο – δημιουργό, Ανδρέα Ζαχαράτο.
Κ. Ζαχαράτο σας καλωσορίζω στο iFocus.gr. Η πλειοψηφία όσων ασχολούνται με την Τέχνη της Φωτογραφίας είτε έχουν ακούσει το όνομα Ανδρέας Ζαχαράτος, είτε έχουν επισκεφτεί μία ή και περισσότερες από τις εκθέσεις που έχετε στο ενεργητικό σας. Υπάρχει και το ενδεχόμενο να έχουν στη βιβλιοθήκη τους ένα από τα φωτογραφικά σας λευκώματα. Ωστόσο, για τους πιο νέους που ασχολούνται με τη φωτογραφία θα ήθελα να ξανασυστηθείτε. Ποια αφορμή στάθηκε αιτία για το ταξίδι σας στο φωτογραφικό χώρο;
Κατ’αρχήν κα Λαβαζού θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου δίνεται να παρουσιάσω το νέου μου φωτογραφικό έργο “…..μια μέρα ένα πέταγμα Αετού”.
Η αγάπη μου με την φωτογραφία ξεκίνησε από την έφεσή μου που είχα από μικρός να παρακολουθώ πως είναι τα πράγματα στον χώρο ως παιχνίδι παρατήρησης /μνήμης. Σπουδάζοντας Κινηματόγραφο και μαθαίνοντας να αναπαριστώ την πραγματικότητα μέσα από τον φακό της κινηματογραφικής μηχανής, όπως επιτάσσει το κάθε σενάριο βοηθώντας με σε αυτό το παιχνίδι της παρατήρησης που είχα παιδευτεί από μικρός, σκέφτηκα ότι δεν θέλω να αναπαριστώ κάτι, αλλά να το δίνω όπως είναι, όπως το ΒΛΕΠΩ.
Έτσι, η μοναχική περιπέτεια της φωτογραφίας είχε αρχίσει για μένα, και συμπληρώνει την καλλιτεχνική μου αναζήτηση από το 1978 έως τώρα. Η κύρια αφορμή σε αυτή την γλυκιά περιπέτεια είναι ότι αυτό που παρατηρούσα και έβλεπα καθημερινά σε όλες τις εκφράσεις και τις συνθήκες της ζωής των συνανθρώπων μου με συγκινούσε με κέντριζε με στενοχωρούσε και με θύμωνε ενίοτε. Αποφάσισα πρώτα μέσα μου όλα αυτά τα συναισθήματα να τα διοχετεύσω σε κάτι δημιουργικό, τη φωτογραφική τέχνη που θα υπηρετούσε αυτούς που είχα δίπλα μου, τους απλούς ανθρώπους.
Κριτήριό μου ήταν και είναι η ΑΛΗΘΕΙΑ. Η καλλιτεχνική λοιπόν έκφραση μέσω της Φωτογραφίας πίστευα και πιστεύω ότι υπηρετεί την Αλήθεια.
Φωτογραφία για μένα είναι μία βουτιά στην πραγματικότητα με τον κατάλληλο εξοπλισμό όμως. Το ταλέντο,το συναίσθημα,το βλέμμα, τη στάση ζωής/ιδεολογία και τη γνώση όχι μόνο της τεχνικής αλλά και την ικανότητα να αποκωδικοποιείς αυτά που ΒΛΕΠΕΙΣ μπροστά σου.
Οι αφορμές λοιπόν ήταν και είναι πολλές, καθοριστικές, είναι οι συνθήκες που βιώνω εγώ, καθημερινά, και οι συνάνθρωποί μου, καθημερινά, και με ενδιαφέρει να τις αποκωδικοποιήσω στα αναλογικά και ψηφιακά καρέ.
Στη μέχρι τώρα φωτογραφική σας πορεία ποιοι είναι οι πιο βασικοί σταθμοί που θα θέλατε να σταθείτε και να αναφερθείτε;
Οι σταθμοί που καθόρισαν την φωτογραφική μου πορεία ηθελημένα η ακούσια είναι συγχρόνως σταθμοί που καθόρισαν την ζωή, τον χαρακτήρα και κατ’ επέκταση την ματιά μου στα πράγματα.
Τα παιδικά μου χρόνια τα πέρασα στα Χανιά της Κρήτης κοντά στους θείους μου Ευτύχη & Ηλέκτρα οι οποίοι με γέμισαν με αγάπη και με μπόλιασαν με το αίσθημα της αυτοεκτίμησης.
Στα εφηβικά μου χρόνια όταν η χώρα μας έβγαινε από μία 7ετή χούντα οπλίστηκα από την έννοια της πολιτικής που επέδρασε καταλυτικά στη μετέπειτα ζωή και έργο μου.
Οι αναζητήσεις μου στο χώρο της οικολογίας, της Τζαζ μουσικής, στα τέλη της δεκαετίας του ‘70, και η μύηση μου στις ανατολικές θρησκείες διεύρυναν τους ορίζοντές της σκέψης μου.
Μετέπειτα η αγάπη μου για την τέχνη του Κινηματογράφου ως θεατή αλλά και ως ενεργού συμμετέχοντα σε αυτή την μυσταγωγία, καθόρισαν την οπτική αντιμετώπιση του περιβάλλοντος κόσμου. Αλλά μέχρι τότε με βασάνιζε η ανάδειξη της αλήθειας, της πραγματικότητας που ζούμε καθημερινά και την προσπερνάμε σαν να μην θέλουμε να την βλέπουμε.
Τότε ήρθε η γέννηση του Άλκη και μονομιάς έφυγε αυτό το πέπλο αυτή η δικαιολογία.
Έκτοτε βλέπω την ζωή πια με άλλα μάτια, με άλλα συναισθήματα, νέες ελπίδες.
Καθοριστικό στάδιο η συνάντησή μου με την σύντροφό μου τη φωτογράφο Τζένη Λυκουρέζου, σύντροφο στη ζωή και στις φωτογραφικές αναζητήσεις έκτοτε.
Όλα τα παραπάνω είναι τα εργαλεία μου στη σκέψη, στη ψυχή, στην έκφρασή μου, στη δημιουργία που για μένα μόνο η τέχνη της Φωτογραφίας μπορεί να εκφράσει.
Παρατηρούμε και επικροτούμε τη δραστηριότητα σας τόσο με τις εκθέσεις, όσο και με τα φωτογραφικά λευκώματα που αρκετά συχνά εκδίδετε, ποια ανάγκη-επιθυμία σάς οδηγεί σ’ αυτή την έκθεση – επικοινωνία με το κοινό;
Το φωτογραφικό έργο έχει την ανάγκη να βρεί τους θεατές του, τους έχει ανάγκη όπως το χώμα την βροχή, έτσι και ο δημιουργός φωτογράφος δεν μπορεί να στερεί το έργο του από το κοινό. Ο φωτογράφος πρέπει να εκτίθεται μόνο έτσι προχωράει. Όσο και να λέγετε ότι το έργο είναι προσωπική υπόθεση του δημιουργού χωρίς τον θεατή είναι μία ανερμάτιστη διαδικασία.
Το φωτογραφικό μου έργο προέρχεται από τις εκφράσεις της ζωής των απλών ανθρώπων και σε αυτούς θέλω να πηγαίνει υπό μορφή έκθεσης /έκδοσης .
Η φωτογραφία επιθυμώ να τους βοηθήσει, να διασκεδάσουν να σκεφτούν, να προβληματιστούν να δουν τα πράγματα που βιώνουν καθημερινά με άλλη οπτική και να αγωνιστούν για τα κακώς κείμενα.
Στο ομώνυμο βιβλίο της έκθεσης, που διοργανώνετε, το θέμα “…μια μέρα ένα πέταγμα αετού” ηχεί παράξενα στα αυτιά μας, αυτή την εποχή του χρόνου, ωστόσο κρατώντας στα χέρια κάποιος το βιβλίο και ξεφυλλίζοντας το αντιλαμβάνεται ευθύς αμέσως πως ο αετός και η ιεροτελεστία του πετάγματος του είναι απλά μία αφορμή για να επικοινωνήσεις πιο βαθιά και ουσιαστικά πράγματα με τον κόσμο. Το ζητούμενο είναι να δει κανείς πίσω από τη φωτογραφία. Ο αετός, εκτός δυο – τριών φωτογραφιών, απουσιάζει ή υπαινίσσεται ή βρίσκεται σε δεύτερο πλάνο. Θα ήθελα να μας αιτιολογήσετε αυτή σας την επιλογή.
Το φωτογραφικό έργο που εμπνέετε και αποτυπώνει την πραγματικότητα είναι καταδικασμένο να είναι διαχρονικό. Αυτή λοιπόν την πραγματική ζωή την συνάντησα μία χειμωνιάτικη ημέρα κάτω από την σκιά του Πάρνωνα να εορτάζει με όλη την ψυχή της το έθιμο της Καθαράς Δευτέρας, ένα έθιμο χαράς, μέθης, σάτιρας και τρέλας μέχρις εσχάτων ένα έθιμο απογείωσης της ψυχής .
Το πέταγμα του αετού εκτός από έθιμο και χαρά των παιδιών δίνει σε όλους μικρούς και μεγάλους την αίσθηση της απογείωσης, την αίσθηση της απαγκίστρωσης από την μάνα γή και μέσω του οχήματος /αετού την ευκαιρία να αναρριχηθεί η ανθρώπινη σάρκα και πνεύμα προς τον δημιουργό όπως τον εννοεί ο καθένας.
‘Ολες αυτές οι σκέψεις όταν έχεις το μάτι σου στο σκόπευτρο δρούν σε δεύτερο επίπεδο, σε οδηγεί μόνο αυτό που ΒΛΕΠΕΙΣ να εξελίσσεται μπροστά σου ,αυτή λοιπόν η μαγική αίσθηση της απογείωσης, μιας ακόμα μέρας μακριά από τον θάνατο κατέκλυζε χωρίς να γίνεται κατανοητό όλους τους εορτάζοντες, μαζί και εμένα, και το κυνήγι της φωτογραφικής πραγματικότητας βρίσκει την θέση του στους κρυστάλλους του αργύρου .
Αν και νομίζω ότι σας ενδιαφέρει περισσότερο η ερμηνεία που δίνει ο κάθε θεατής βλέποντας τις εικόνες σας. Πιστός στο ασπρόμαυρο, όπως σας είδαμε και στο Greek Icon, αποκλείετε, με αυτή σας την άποψη, τον χρόνο από τη μία και από την άλλη αυτή η αίσθηση του άχρονου στην εικόνα σας που μεταμορφώνεται σε μια ηχηρή δήλωση, η φωτογραφία ντοκουμέντο, η φωτογραφία μέρος της ιστορίας αυτού του τόπου, η φωτογραφία κειμήλιο. Οι άνθρωποι ένα σώμα με τον φωτογράφο… ο φωτογράφος σε απόλυτη σύνδεση με τους πρωταγωνιστές ενός φωτογραφικού σκηνικού.
Πόσο δύσκολο ή όχι ήταν να βρείτε τον τρόπο και να επικοινωνήσετε σε τέτοιο βαθμό με τους ανθρώπους ώστε να αφεθούν ελεύθεροι και να διαγράψουν από το πεδίο θέασης τους την φωτογραφική σας μηχανή;
Η μέθοδος μου είναι πολύ απλή. Η στάση του φωτογράφου καθορίζει την συμπεριφορά του φωτογραφιζόμενου και διαβάζετε πολύ εύκολα από τον δεύτερο. Πρέπει να αγαπάς το θέμα σου, να του έχεις εμπιστοσύνη και να ρέεις μαζί του, να συμπάσχεις μαζί του, να γίνεις ένα με αυτό. Έτσι μπαίνεις στην θέση του και τα πράγματα γίνονται πολύ εύκολα. Το να περνάς απαρατήρητος είναι το ζητούμενο.
Η διάκριση του υλικού Α/Μ η Χρώμα το καθορίζει η θεματική και η δικιά μου προσέγγιση στο εκάστοτε θέμα.
Η πρώτη μου θεματική που παρουσιάστηκε ως έκθεση και έκδοση ‘’Μάνη από Πέτρα και Χρόνο’’ και δουλευόταν επί ένα χρόνο για να έχω όλες τις εποχές μαζί μου, ήταν μία διττή προσέγγιση του θέματος, προτίμησα να εκφράσω το ανθρώπινο στοιχείο σε Α\Μ τόνους σε 135 φορμά μέσω της ειλικρίνειας ενός 35αρη φακού, το δε τοπίο αυτής της καταπληκτικής μεριάς του τόπου μας το εξέφρασα μέσα από το αυστηρό τετράγωνο φορμά με διαφυγή τους έγχρωμους τόνους.
Η δεύτερη μου θεματική ενότητα “JAZZ MOMENTS” ήταν επηρεασμένη από τα ακούσματα μου στο Τζαζ κλαμπ του Γιώργου Μπαράκου από την ηλικία των 16 ετών και από τα εξώφυλλα δίσκων που φιλοτεχνούσαν μεγάλοι φωτογράφοι της διεθνούς τζαζ σκηνής. Έτσι θέλησα να κάνω την αγάπη μου πραγματικότητα. Για 2 χρόνια σχεδόν κάθε βράδυ φωτογράφιζα στα Τζαζ κλάμπς της Αθήνας, απεικονίζοντας κάτι το μοναδικό που είχε ξεκινήσει, την νέα Ελληνική σκηνή της αυτοσχεδιαζόμενης τζαζ μουσικής. Το Άσπρο Μαύρο απογείωσε τους χαρακτήρες μου, το άκουσμα της φωτογραφίας.
Από το 1979 κυκλοφορώντας καθημερινά με μία φωτογραφική μηχανή στον ώμο συνέλλεγα εικόνες, χωρίς συγκεκριμένη στόχευση. Το 2011 άρχισα να βλέπω αυτό το υλικό ξανά & ξανά ώσπου σιγά – σιγά γεννήθηκε η ιδέα του ‘’THE GREEK ICON ‘’, έβλεπα ότι μέσα από το υλικό ξεπηδούσε η ιστορία της χώρας μου και έτσι δημιούργησα της έξι μεγάλες του ενότητες, σημαντική προσφορά σε όλο αυτό το εγχείρημα η ματιά της φωτογράφου Τζένης Λυκουρέζου που επιμελήθηκε το ομώνυμη έκθεση /έκδοση. Η δική μου άποψη για την Ελλάδα τα 35 χρόνια που πέρασαν από τα μάτια μου.
Α/Μ ή Χρώμα;
Όταν φορτώνω ασπρόμαυρο φίλμ η ματιά μου επικεντρώνεται σε πρώτο επίπεδο στους όγκους, στην τονικότητα του φωτός και μετά στην τοποθέτηση ανθρώπου/αντικειμένου στο κάδρο. Αυτό βέβαια γίνεται σε κλάσμα του δευτερολέπτου, περιμένω το θέμα μου να βρεθεί στην πιο πάνω συνθήκη και εκφωτίζω.
Στο χρώμα λειτουργώ αντίθετα αφαιρετικά, διακρίνω πρώτα ένα βασικό χρώμα στην σύνθεση που με συγκινεί αυτό γίνετε το κύριο θέμα μου και αφήνω ενίοτε τον άνθρωπο/αντικειμένο να πάρει την θέση του στο κάδρο.
Παρατηρώ πως σε αυτές τις πανδημικές μέρες που διανύουμε προσπαθούμε, αγωνιωδώς, όλοι μας να ανακαλύψουμε ή να επιστρατεύσουμε εκείνες τις δυνάμεις που θα μας κρατήσουν ζωντανούς- ενεργούς και μαχητικούς απέναντι σε αυτή τη μιζέρια που έχουμε βυθιστεί. Είναι η φωτογραφία ένας τρόπος διαφυγής;
Η κατανόηση και η αντοχή του καθενός απέναντι σε μια απειλή όποια και αν είναι, μπορεί να καθορίσει την αντίδρασή του απέναντί της.
Το Φωτογραφίζειν δεν μπορεί να είναι κάτι άλλο από εσωτερική ανάγκη έκφρασης .
Όσο για την εποχή της κρίσης, δεν μπορώ να πω ότι η κρίση ήρθε το 2008-09, πάντα υπήρχε και την βίωναν με πολλές μορφές οι μη έχοντες, από την λήξη του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και μετά, αλλά μάλλον μας θάμπωναν τα καθρεφτάκια με τους κίβδηλους παραδείσους /ευκαιρίες ανάκαμψης που υπόσχονταν .
Πάντως εγώ που κυκλοφορώ με την φωτογραφική μου μηχανή, καθημερινά, ΒΛΕΠΩ τις ίδιες εικόνες και εισπράττω τα ίδια συναισθήματα και αύρα από το 1978 έως σήμερα.
Ξέρετε, ο δρόμος είναι αδιάψευστος μάρτυρας έχει αλλάξει μόνο το περιτύλιγμα των πραγμάτων η ουσία όμως;
Τι συμβουλές θα δίνατε στους νέους φωτογράφους που κάνουν τα πρώτα τους βήματα στην τέχνη της φωτογραφιας;
Τις 4 συμβουλές που εγώ πήρα από τους δασκάλους μου στην σχολή κινηματογράφου και κρατώ μέχρι και σήμερα θα προτείνω στους νέους φωτογράφους.
Γιώργος Καβάγιας: συνεχής παρατήρηση-ασταμάτητη κίνηση.
Βασίλης Ραφαηλίδης: η φωτογραφία είναι η απόλυτη οπτικοποίηση του κόσμου.
Σπύρος Κουκουλομάτης: βάση κάθε καλλιτεχνικού έργου είναι η γεωμετρία.
Λάμπρος Λιαρόπουλος: το καλλιτεχνικό έργο κουβαλάει την ψυχή του δημιουργού του.
Θα συμπληρώσω κάτι ακόμα θεμελιακό για μένα. Ηθική.
Ηθική στον τρόπο που βλέπουμε, Ηθική στον τρόπο που αφηγούμαστε / φωτογραφίζουμε.
Διδάσκεται η φωτογραφία;
Αρχικά θα ήταν καλό να διαχωρίσω την καλλιτεχνική από την εφαρμοσμένη φωτογραφία .
Ακολούθησα συνειδητά το μονοπάτι της καλλιτεχνικής φωτογραφίας, διότι θεωρώ ότι η φωτογραφία δεν μπορεί να είναι εμπορικό προϊόν. Η αξία του φωτογραφικού έργου καθορίζετε αποκλειστικά και μόνο από τον θεατή. Επιθυμώ το φωτογραφικό έργο /έκδοση να είναι προσιτό σε όλες –ους.
Από την άλλη πλευρά έχουμε δε πλείστα παραδείγματα φωτογράφων που ασχολήθηκαν με την κατά παραγγελία /εφαρμοσμένη φωτογραφία και πρόσφεραν αξιομνημόνευτο φωτογραφικό έργο.
Τελικά όλα στη ζωή στην έκφρασή και στο αποτέλεσμα είναι θέμα προσωπικών επιλογών.
Η Φωτογραφία στην χώρα μας διδάσκεται από τεχνικής πλευράς επι το πλείστον.
Ο επίδοξος Φωτογράφος όμως για να μπορέσει να υπηρετήσει αυτή την τέχνη θα ήταν καλό να οπλιστεί με παραστάσεις από την μεγάλη παλέτα των τεχνών από την μία και να δουλέψει μέσα του από την άλλη, ώστε να ανακαλύψει το Φως, την γεωμετρία των πραγμάτων στο χώρο,τη φόρμα,το ορατό και το αόρατο,το σημαντικό για τον εαυτό του,την προσωπική και κοινή αλήθεια, να αφουγκραστεί την Ιστορία πάνω στα πράγματα, και να λιώσει πολλά ζευγάρια παπούτσια.
Στην χώρα μας από πλευράς φωτογραφικής παιδείας έχει γίνει πρόοδος από πλευράς καλλιτεχνικής φωτογραφικής έκφρασης είναι αισιόδοξο που υπάρχουν φωτογραφικές όμαδες ανά την Ελλάδα αλλά ως εκεί. Η ανάδειξη ενός φωτογραφικού έργου όλων των τάσεων της φωτογραφίας χωρίς αποκλεισμούς θα έπρεπε να ήταν το ζητούμενο στην σύγχρονη καλλιτεχνική κατάσταση.
Αντιθέτως χωρίς να υπάρξουν ανοικτές προσκλήσεις ενδιαφέροντος σε καλλιτέχνες φωτογράφους (χωρίς αποκλεισμούς) ώστε να δείξουν στο κοινό το έργο τους, επικρατεί από κρατικούς και μη φορείς φωτογραφίας (μουσεία,ιδρύματα,γκαλερί ) η νοοτροπία “αν έχεις μπάρμπα στην Κορώνη” ή εάν ανήκεις σε ομάδα γνωριμιών να μπορείς να δείξεις και να προωθήσεις το φωτογραφικό σου έργο.
Δυστυχώς με αυτό τον τρόπο ελέγχουν την καλλιτεχνική έκφραση συνολικά.
Παρατηρούμε σε πολλές περιπτώσεις πως οι επιρροές από σπουδαίους, προγενέστερους, φωτογράφους είναι τόσο έντονη που η φωτογραφία χάνει την ταυτότητα του δημιουργού της. Mε ποιους φωτογράφους θεωρείτε πως έχετε συγγενική σχέση; Κι από την άλλη με ποιο τρόπο κατάφερατε στη δική σας δουλειά να μην υπογραμμίζονται οι επιρροές σας;
Η προσέγγισή μου με το έργο Ελλήνων και ξένων φωτογράφων έγινε μέσα από τα λιγοστά φωτογραφικά βιβλία που εκδίδονταν η έφταναν στις προθήκες των βιβλιοπωλείων στα μέσα της δεκαετίας του ‘70 και την δεκαετία του ’80 έτσι εμπιστεύτηκα τις συμβουλές των καθηγητών μου στην σχολή κινηματογράφου που ανέφερα παραπάνω, και συγχρόνως πέρναγα ατέλειωτες ώρες στις αίθουσες των Αθηναικών κινηματογράφων.
Μεγάλοι Σκηνοθέτες & Διευθυντές φωτογραφίας ήταν οι πρώτοι που με επηρέασαν στην σύνθεση του κάδρου στην τονικότητα, στη θέση της κάμερας στην φωτογραφική γραφή.
Ενδεικτικά αναφέρω τους Ingmar Bercman-Sven Nikvist, John Ford-Gabriel Figueroa, Fedderico Fellini-Giuseppe Rotunno, Sergei Eisenstein- Eduard Tisse- Vladimir Popov, Dziga Vertov, Rainer Werner Fassbinder,-Xaver Schwarzenberger, Francis Ford Coppola-Vitorio Storaro, Wim Wenders-Henri Alekan, Μιχάλης Κακογιάννης -Walter Lassaly, Βασίλης Γεωργιάδης- Νίκος Γαρδέλης, Θεόδωρος Αγγελόπουλος – Γιώργος Αρβανίτης .
Η προσέγγιση μου στο έργο μεγάλων φωτογράφων ήρθε αργότερα οπότε μπορώ να πω ότι οι επιρροές μου ήταν κατά το πλείστον από τον χώρο του κινηματογράφου, αν και πιστεύω πια ότι η γνώση που παίρνεις φιλτράρεται από το εσώτερο υλικό που έχει ο καθένας δημιουργός και το οποίο βασίζετε κατά πρώτον στο έμφυτο ταλέντο και στο απόσταγμα που έχεις πάρει από τους βασικούς σταθμούς της ζωής σου. Τα μαθήματα που πήρες.
Υποκλίνομαι στους φωτογράφους – δημιουργούς:
Κώστα Μπαλάφα, Τάκη Τλούπα, Σπύρο Μελετζή, Βούλα Παπαιωάνου, Νέλλη Σουγιουλτζόγλου, Δημήτρη Χαρισιάδη, Νίκο Οικονομόπουλο, Κωνσταντίνο Μάνο, Shinzo Maeda, Doido Moriyama, Henri Cartier Bresson, Robert Frank, Alexander Rochenko, Dorothea Lange, Manuel Alvarez Bravo, William Klein, Ferdinando Scianna, Willy Ronis, Herman Leonard, Carolle Reiffe, Edwar Weston, Alfred Steiglitz, Brassai, Bill Βrand, William Claxton, Ed Van der Elsken, Walker Evans, Francis Wolff, Alberto Korda, Elliot Erwitt, Eugene Atget, Andre Kertesz, Jacques Henri Lartigue, Robert Doisneau, Vivian – Dorothy Maier, Imogen Cunningham, Gerda Taro, Margaret Bourke White.